Lublin, Kath. Pfarrkirche St. Jakobus
Lublin, Kościół par. św. Jakuba
Pierwotny drewn. kościół, fund. Wojciecha Sieciecha, konsekrowany 1395, odbud. 1647, zastąpiony ob. budowlą mur., wzn. 1786–90 z inicjatywy proboszcza, ks. Wincentego Jezierskiego. Plebania wzn. 1. poł. XVIII w., ok. 1890 zbud. neogot. brama-dzwonnica i kostnica. Rozbud. 1906 (S. Szyller): dobudowa prez biterium, zakrystii i dwóch kaplic.
Malowidła ścienne, wyk. C. Miklasiński, 1925–27. Orientowany. Jednonawowy z węższym prezbiterium zamkniętym półkoliście, flankowanym przez zakrystie. Do pierwszego przęsła nawy przylegają kaplice: od pn. Pana Jezusa, od pd. MB, tworzące transept. Fasada 3-polowa, 1-kondygnacyjna, z rozbud. zwieńczeniem, o zaoblonych narożnikach, wsparta na profilowanym cokole, artykułowana pilastrami toskańskimi, wspierającymi belkowanie. Zwieńczenie 1-osiowe, ujęte spływami zakończonymi niskimi postumentami z wazonami, zwieńczone trójkątnym szczytem. W wyryzalitowanym polu środkowym prostokątny otwór okienny w uszakowym portalu z trójkątnym szczytem; powyżej okno zamknięte odcinkowo w profilowanym obramieniu. W polach bocznych dołem półkoliste wnęki z figurami, w polu zwieńczenia prostokątne okno. Elewacje boczne wsparte na cokole i zwieńczone belkowaniem; nawa artykułowana pseudopilastrami; elewacje kaplic, prezbiterium i wsch. narożniki nawy opięte pilastrami toskańskimi. Okna w elewacjach bocznych nawy, apsydzie i zakrystii prostokątne, zam knięte półkoliście; w prezbiterium zamknięte odcinkowo; w kaplicach półkoliste. Nad pierwszym przęsłem nawy wieżyczka na sygnaturkę; druga, mniejsza, nad prezbiterium. Nawa konstrukcji ścienno-filarowej artykułowana półkolumnami jońskimi, wspierającymi masywne, wyłamane belkowanie; w pozostałych partiach świątyni podziały przeprowadzone za pomocą pilastrów jońskich. Wnętrze nakryte sklepieniem kolebkowym z lunetami, pokryte polichromią o motywach roślinno-geom. — Ołtarz gł., po 1906, z obrazami: św. Jakub oraz Anioł Stróż (na zasuwie). W kaplicy Pana Jezusa z krucyfiksem, XVII w.; w kaplicy MB ołtarz, XVIII w., w polu figura MB z Dzieciątkiem, 1905. Organy, XVIII w. Przy kościele neogot. brama–dzwonnica, mur., 3-przelotowa, 2-kondygnacyjna. Przęsła boczne ustawione ukośnie w stosunku do środkowego; opięta przyporami. Kostnica mur., tynkowana, na rzucie kwadratu, o elewacjach zwieńczonych trójkątnymi szczytami, nakryta dachem 8-połaciowym. Plebania (1728) mur., na rzucie prostokąta, w partii środkowej 2-kondygnacyjna, w cz. bocznych 1-kondygnacyjna. Z użytkowym poddaszem. Od frontu szeroki portyk wgłębny wsparty na dwóch parach kolumn, kryta dachem mansardowym.
